De fiscale aftrekbaarheid van woonkredieten
wordt afgeschaft, althans voor nieuwe kredieten. Vlaams minister-president Kris
Peeters verklaart het debat over een mogelijk alternatief voor geopend. Wat
moet u weten over de belastingaftrek van uw woonkrediet?
1. In de zesde staatshervorming is voorzien dat de bevoegdheid voor het
volledige woonbeleid, met inbegrip van de hypothecaire kredieten, verhuist van
het federale naar het regionale niveau. Dat betekent dat er een einde komt aan het bijzonder populaire systeem
van de fiscale aftrek van woonkredieten. Wie nu een huis bouwt, verbouwt of
koopt en daarvoor geld leent bij de bank, mag een deel van de interest voor die
lening aftrekken van zijn belastingaangifte. Het gaat over een fors bedrag per
jaar en voor heel veel kandidaat-bouwers betekent die aftrek het verschil tussen
wel of niet een huis bouwen.
De Vlaamse regering heeft meteen laten weten dat ze dit systeem niet zal
overnemen. Te duur. Geen geld.
2. Reden tot paniek? Eerst wel, nu niet meer. Of toch niet voor iedereen. De
Vlaamse regering heeft laten weten dat er niets verandert voor wie al een
hypothecair krediet heeft lopen. Wie nu kan genieten van de fiscale aftrek
van zijn woonlening, kan dat straks ook. Tot de lening helemaal afbetaald is.
Dat is het antwoord van de Vlaamse regering op de rechtsonzekerheid die was
ontstaan na de transfer van de bevoegdheden. Het zou niet netjes zijn om de
regels te veranderen tijdens het spel.
3. Meer nog: het nieuwe systeem gaat pas in op 1 januari 2015. Ook wie
dit en volgend jaar nog een hypothecaire lening afsluit, kan nu en later gewoon
genieten van de vertrouwde fiscale aftrek. Tot het einde van 2014 gefinancierd
door de federale overheid, daarna door de Vlaamse.
4. Het probleem stelt zich dus voor iedereen die na 1 januari 2015 een
woonkrediet afsluit. Die valt uit de boot. Het is absoluut zeker dat de
huidige fiscale aftrek niet geldt voor nieuwe leningen. Het is evengoed zeker
dat er voor die nieuwe leningen naar een soort van compensatie wordt gezocht.
Een alternatief. Dat alternatief wordt intussen ‘de woonbonus’ genoemd.
Wie straks een huis bouwt, krijgt op één of andere manier dan toch nog steun,
maar waaruit die steun zal bestaan – en vooral, hoe groot die steun zal zijn -
weet vandaag niemand. De Vlaamse regering zal in ieder geval op zoek gaan naar
een systeem dat minder duur is dan het huidige. Dat betekent zo goed als zeker
dat bouwen of een woning kopen voor een doorsnee gezin straks financieel nog
moeilijker zal worden dan het vandaag al is.
5. Vlaams minister-president Kris Peeters verklaarde eerder deze week het
debat voor geopend. Met andere woorden: laat maar komen die voorstellen, we
zullen er wel uitgeraken. Toen dan prompt de eerste voorstellen kwamen, zei
Peeters dat de woonbonus een zaak is voor de volgende Vlaamse regering. Tussen
vandaag en 1 januari 2015 zijn er nog de verkiezingen van 2014. Wie die
verkiezingen wint, moet het probleem maar oplossen, zegt Peeters.
6. Intussen had de SP.A wel al haar voorstellen gelanceerd. Vlaams
minister van Wonen Freya Van den Bossche pleit voor een hogere woonbonus voor
alleenstaanden en eenoudergezinnen en voor een veel lagere woonbonus voor
hogere inkomens. De SP.A wil een vaste aanslagvoet en de woonbonus moet ook
beperkt worden in de tijd.
Ook opvallend: Van den Bossche wil de fiscale voordelen voor tweede verblijven
schrappen. Wie zijn spaargeld van de bank haalt om naast zijn eigen huis nog
een tweede vastgoed te kopen, mag daar van de SP.A geen belastingvoordeel aan
overhouden. ‘Maak van mij geen communist,’ zei Van den Bossche in De Morgen,
‘maar het systeem moet helemaal anders.’
7. De N-VA is het daar absoluut niet mee eens. ‘De Vlaamse regering moet de
fiscale aftrekbaarheid van woonkredieten behouden,’ zegt Liesbeth Homans.
‘Dat systeem is veel eerlijker dan de belastingvermindering die de SP.A
voorstelt. ‘Een vermindering is voor iedereen hetzelfde. Een belastingafrek is
afhankelijk van iemands inspanningen op de arbeidsmarkt.’
Ook het SP.A-voorstel om eenoudergezinnen een hogere woonbonus te geven, kan
niet op genade rekenen in de ogen van de N-VA. ‘Ik ga ervan uit dat er voor elk
eenoudergezin een tweede eenoudergezin is,’ zegt Homans. ‘Als je die allebei
een groter voordeel geeft, kom je uit bij meer dan twee woonbonussen.’
‘Tot aan de verkiezingen verandert er sowieso niets,’ voegt N-VA-voorzitter
Bart De Wever daar aan toe. We hebben afgesproken dat dit een onderdeel is van
het volgende regeerakkoord. Wat Van den Bossche doet, is puur campagne voeren.
Als minister doe je dat niet, negen maanden voor de verkiezingen.’
Volgens De Wever dreigt de hele huizenmarkt in te storten door voorstellen die
nu gelanceerd worden.
8. De andere Vlaamse partijen hebben zich nog niet expliciet uitgesproken
over waar het volgens hen naartoe moet met het alternatief voor de fiscale
aftrek van hypothecaire leningen. Die standpunten zullen zeker aan bod
komen tijdens de verkiezingscampagne.
De fiscale aftrekbaarheid van woonkredieten is een belangrijke pijler in de
economie die onder meer ruim 70 procent van de gezinnen aanbelangt. In volle
verkiezingsperiode kan geen enkele partij het zich veroorloven om niet met een
doordacht en geloofwaardig voorstel op de proppen te komen.
9. De rechtsonzekerheid voor bestaande woningeigenaren mag dan al opgeheven
zijn, voor toekomstige leners is ze dat niet. Vermits Vlaams
minister-president Kris Peeters een beslissing over de woonbonus over de
verkiezingen heen wil tillen, zal er pas duidelijkheid komen in het tweede deel
van 2014. Dat is bijzonder slecht nieuws voor wie volgend jaar plannen heeft om
een huis te bouwen, te verbouwen of te kopen en daarvoor enkele maanden later
een lening wil afsluiten. Iedereen die in dit geval (en het gaat dan in
meerderheid over jonge, startende gezinnen) weet totaal niet waar hij aan toe
is.
Wie vandaag bouwt, kan in zijn budget rekening houden met het bedrag dat hij
recupereert aan fiscale aftrek, wie straks moet bouwen kan dat niet. Hij weet
alleen zo goed als zeker dat het nog moeilijker zal worden dan het vandaag al
is.
10. En dan nog dit: de fiscale aftrekbaarheid van een woonkrediet is niet de
enige zorg van huiseigenaren of kandidaat-bouwers. De afgelopen maanden
zijn de rentes voor woonkredieten bijna ongemerkt fors gestegen. Terwijl je een
half jaar geleden nog vrij gemakkelijk een lening aan 4,5 procent kon krijgen,
wordt nu doorgaans al 5 procent aangerekend. Experts zijn het er over eens dat
er een einde is gekomen aan een uitzonderlijk langdurige periode van extreem
lage rentes. De volgende maanden zullen de rentes dus alleen maar stijgen,
zeker nu de economie weer aantrekt. Wie bouwplannen heeft, staat dus voor de
keuze: nu knopen doorhakken of straks rekening houden met grotere budgetten of
kleinere ambities
Bron
Eddy Eerdekens
Knack